31 de octubre de 2007


PAÍSES GRANS, PAÍSES CHIQUEZ

De siempre me cuacoron os mapas. Ya cuan yera nino yera una d'as mías afizions más grans, y denantes de marchar enta la escuela, tanimientres almorzaba, u ya a la nuei, en o mío leito, denantes d'apagar a lampa d'a mía cambra, yera o mío idilio con a fantasía dixar os güellos esbolastriar sobre as coloriadas lexanías.

Quedaba reyalmén almirau en beyer lo grans que yeran bels países, como los Estaus Aunius, u l'antiga URSS, u o Brasil, u a China... Uno i podeba estendillar a güellada amplamén, cruziar granizos ríos, disiertos... y bi eba tantismas grans ziudaz dentro d'as suyas mugas... Ixos países yeran os más importans, y entre els se contaban bellas grans potenzias

Dimpués bi eba atros países, chusto en o estremo contrario, muito, muito chiquez, y yera o pribilechio d'aquels mozez a os que más cuacaba la cheografía conoxer os suyos nombres correutamén, as suyas capitals y ziudaz más importans, con qué atros estaus amugaban...

Han pasau as añadas. O mío amor por a cheografía no ha cambeau. Encara tiengo tot un gran atlas bien ficau en a capeza, y sabería reyalmén debuxar toz os países d'o mundo _muito fidelmén_ sin güellar os mapas, resiguir ríos, nombrar mons, ziudaz, isletas, lagos...

Sin dembargo, muitos d'aquels países que beyeba tan estensos agora los beigo d'atras trazas. Os míos criterios ta chuzgar a grandaria d'un país ziertamén han cambeau. Agora ta yo, por exemplo, una d'as considerazions más importans ye o respeto que en cada país, en a prautica, bi ha en relazión con a naturaleza, con o meyo ambién, con os paisaches, con os animals, con a esfensa d'o patrimonio ecolochico. Y asinas, agora, muitos d'ixos grans países que tanto me trucaban o ficazio por a suya grandaria, agora... me parexen más bien chiquez, muito chiquez. Por cuentra, bi ha atras nazions que allora beyeba bien menudas, y que agora me s'antuellan bien grans.

Por exemplo, a Costa Rica la beigo agora gran, graniza. Y a la mayoría d'as grans potenzias y os países grans los beigo bien chiquez, a begadas diminutos.

D'a mesma traza, tamién poderían establir-sen atros criterios ta determinar a berdadera grandaria reyal (¿moral?) d'os diferens países en ista mena de cheografía bariable y ludica que somos considerando. Un criterio tan determinán u más que o respeto a la naturaleza sería sin de duda o respeto a os dreitos umanos, u a esistenzia u no de berdaderas democrazias, u o grau de zibismo y cultura.

Chuan Chusé Bielsa

 

27 de octubre de 2007

 

R o s e r a s

As roseras d'o zielo
sin rosas de dolor.
En un inte brila la suya frescor
eternamén.

Yo tos aimo asinas,
roseras libres, rosas
sin dolor y sin feridas.

Cuan dixoron d'esistir todas as estrelas
y as plebias de piedra debuxatas
con pensamientos tintatos
de tristura,
cuan dixó d'esistir ixa güellada tuya
enta la guambra,
porque ya no querebas
más flors tallatas y morindo,
naxioron a bonico as estrelas
y as plebias de silenzio,
y unibersos do biachar en l'amor.

Naxioron, alabez, rosas sin dolor,
y güelladas perfumatas en l'ortal sin mentira.

Orizons de roseras se bantoron
en l'inte
en o cantón más fondo y umilde
y amagato,
en un cantón sin tiempo y sin escarnio.


Chuan Chusé Bielsa

 

18 de octubre de 2007


PAISACHES  D'O  ESPRITO

A begadas pienso... En o futuro, ¿qué sentiu tendría la esistenzia de personas ipersensitibas como yo, con un temperamento de raso contemplatibo?

Millor que no ne b'aiga. Sofrirían muitismo. O que caldrá en o esdebenidero serán personas que sigan capazes de funzionar en un mundo poblato d'enrunas, de paisaches feitos a pitanzas, destruyius. O que caldrá serán sers que no sientan masiau, ta ser testes d'a fin de tot ixo que en un tiempo quison, amoron, os poetas.

Yo, por a mía parti, no desichiría guaire. Bels paisaches encara libres (anque güe, bien pensando-lo, tot un luxo) ta meditar sobre atros mundos sin paisaches en ruinas, ta meditar sobre o mundo d'o esprito que aimo berdaderamén en o mío corazón, con paisaches que nunca, nunca, nunca, serán cremaus ni esboldregaus por a manca de respeto y a barbarie de dengún umano, de denguna maquina sin d'alma.

Yo no sé bibir entre paisaches en ruinas.

Por ixo no tiengo dengún país an bibir, denguna patria aquí, y anque dando a mía compasión y o mío treballo a tot ser que alienta en a inozenzia, ya marcho dreito, bibindo encara en ista Tierra, enta o país eterno que m'estimo, enta os paisaches y os chardins d'o esprito, enta la casa d'o Pai. Sin a taca d'a desasperanza.

Chuan Chusé Bielsa

 

12 de octubre de 2007

 

FADA D'OS CABELLOS AZULS

Fada d'os cabellos azuls - Pintura orichinal de Chuan Chusé Bielsa

Pintura orichinal de  Chuan Chusé Bielsa
Olio sobre tela
50 x 61 zm

 

 

L'ausencia

Poema en castellano-aragonés

El verdiar de tus ojos establece l'Aurora.

Y vanta l'aire que respira el regreso.
Y trai la canta que renueva caminos.

El verdiar de tus ojos es la mar de los cierzos,
la venida
de l'agua de la mañanada,
la Luz.

El verdiar de tus ojos establece l'Aurora.

Rosa abierta,
dame agüicas frescas,
Dame pa' beber
tus pechicos royos;
la tronada marchó,
sus boiras,
muidas,
¿A'nde están àhura?

El verdiar de tus ojos establece l'Aurora.

Aparaba mis dedos y mis sacas,
replegaba
palabras,
la rosada hablante de tus ojos;
coloriaban tus ojos la tardada,
las llovidas,
las olas amorosiadas por tu sol.

El verdiar de tus ojos establece l'Aurora.

Y pa' cantá-te hoy,
pa' bandiá-te en su manto y en su alda,
l'airera crece en l'árbol,
pa' beber tu frescor
te corteja,
pa' saber si vendrás,
si nos harás visita,
cuando, d'invierno,
la nieve cai escura.

El verdiar de tus ojos establece l'Aurora.

Y desde lejos
veía tus hombros que marchaban
cantiándosen a compás,
t'agafaba el tiempo
y zarraba tus ventanas,
tus pupilas.
Tu camica quedaba solitaria,
y tu almada y tus libros azules
y el cuarto en la penumbra
penando t'asperaban.

Pa' mudá-te,
amor,
cambearás tu cara y tu agua,
tu casa por la mirada de los sueños.


Chuan Chusé Bielsa

 

 

TIERRA  BIRCHEN

 - Tierra birchen - Pintura orichinal de Chuan Chusé Bielsa

Pintura orichinal de  Chuan Chusé Bielsa
Olio y tinta china sobre tela
81 x 100 zm

 

8 de octubre de 2007

 

SIN  PAISACHES  DE  LIBERTÁ

Ye curiosa la sensazión de bibir en un tiempo que uno sape que ya no ye o suyo. En un tiempo que uno no aima espezialmén, d'o que no comparte muitismas cosas, lo esenzial. En un tiempo an tot se liquida, naturaleza, mons, silenzios, culturas chiquetas, fablas minorizatas. Sin respeto por os camins de Gaia. Tot o que ta uno ye de balura, ye en liquidazión. An tot o que s'aima s'esboldrega día a día, an os ombres, muitismos ombres, ban tornando-se automatas, maquinas pagatas ta fer o que un gran poder quiere. An os paisaches de libertá, paisaches de l'alma y d'a tierra, u ya han desaparexiu u están menazatos de muerte.

¿Cómo bibir en libertá, como bibir con a libertá que uno siente en o más fundo, cómo no cayer en mans d'a estandarizazión, pagato ta formar parti d'un engranache d'esclabitú?

Bibir en uns paisaches muertos, sin d'alma... Fablar en as lenguas d'o poder, sin d'alma...

Ye curiosa ixa sensazión, y dolorosa... Ye rariza ixa sensazión de bibir inmerso en paisaches destruyius, querendo i beyer paisaches de nineza que ya no esisten. Ye notar un punchazo en o corazón cuan deseyas sentir parolas que amés, parolas que conformoron a radiz d'a tuya bida, y saper que poquet a poquet fuoron menadas ta o mazelo, con risos y disprezios. Y sin as parolas biellas, os campos perdión o suyo esprito; son en benda, sin l'amorosidá que lis dio lo suyo goyo y a suya polideza.

Sí, ye curiosa ixa sensazión de bibir en un tiempo que anunzea la muerte de tot lo que tanto quises, en un tiempo an sientes os chilos d'a Tierra, os chilos anguniosos de Gaia, cómo implen de tristura toz os santuarios d'a bida libre.

Ye curiosa ixa sensazión de bibir cuan están matando tot esdebenidero, cuan o futuro no ye que una taca sin libertá ni asperanza, una taca de sangre en un paisache que yera una razón ta la felizidá, una Tierra que, sin belleza, ba dizindo adiós a la luz que bibiba en cada cosa.


Chuan Chusé Bielsa

 

4 de octubre de 2007


ESPELUNGA D'AS FADAS

- Espelunga d'as fadas - Pintura orichinal de Chuan Chusé Bielsa

Pintura orichinal de  Chuan Chusé Bielsa
Olio sobre tela
81 x 100 zm


3 de octubre de 2007


F E L I Z I D Á

A esperienzia ye infinitamén importán. En tot. Si s'achuntase como cal con a frescor y a iniziatiba d'a chobentú, a suya empenta resultarba gloriosa.

Perén s'está considerando, por parti d'estudiosos u de cualsiquier persona, a naturaleza d'a felizidá. Se preba de definir a felizidá. Cadaguno de nusatros puede retaliniar-la seguntes a suya esperienzia y os suyos conoximientos.

En o mío caso, y ya sé que a mía definizión puede aparexer "pasada de moda" u mesmo sosprender, considero que a felizidá ye una consecuenzia no buscada (digamos "o rebús") de bibir os nuestros días en una intima y sinzera orazión. Mesmo los meyos materials, que son muito importans, creigo que tienen como más importán funzión fazilitar ixe silenzio meditatibo, y fer posible que tantismas cosas y fenomenos fútils no nos arrozeguen defuera d'ixe ambito.

Y cal que reconoxca que prezisamén a mía bida, en buena mida, no ye estada una bida d'orazión, de contemplazión. Manimenos, considero que ixa serba una esistenzia con un sentiu pleno. Ixo me dizen y aconsellan muitas añadas d'esperienzia.

Ye muito fázil trafucar ixo de lebar "una bida d'orazión" con puritanismo u santurronería... Sinzeramén, no ye o mío caso en absoluto. En o campo espiritual, ta bien y ta mal, o mío camín parte dende a soledá, y a trabiés de l'amor y d'albas libres, perén ba buscando ixe gran Amor que no engaña.

Ye simple. Orazión ye silenzio, compasión, rezeutibidá, saper ascuitar, sentir, comunicazión interior con ixa parti d'o nuestro corazón que ye en comunión con tot Bien, con un gran uniberso de Berdá d'o que cadaguno d'os sers en ye una estrela.

A fuen d'a Belleza, d'a Compasión, de tot berdadero Poder, abita en un amagato puesto que solamén una intuizión fruito d'o silenzio y d'a fe puede presentir y amar. Y a orazión ye o camín que mena dreito enta ixa gran fuen. No ne b'ha un atro parellano, ye una bonica endrezera que no desemboca en dezeuzions.

Si ixa orazión, ixa opzión a la que pueden apuntar as esperienzias y os camins d'a bida, s'achuntase con pasión a una frescor de chobentú, a un amor de chobentú, ¡qué cullita de fruitos marabillosos se poderba atresorar en os palazios (u en as falsas zelestes) d'o nuestro corazón!

Chuan Chusé Bielsa