26 de noviembre de 2021

E AGORA LA MÍA VIDA YE DE TU

E AGORA LA MÍA VIDA YE DE TU

E agora la mía vida ye de tu
e de paz zanzera,
agora te cal a tu vivir-me,
dentra en yo como en o suenio
de qui t'aima, yo ya en a tuya nuei
m'albandoné.

E agora, dimpués
de l'afundimiento d'iste tu,
prene as arriendas d'istos güellos
ya zarratos,
tantas asprors d'ista tierra
ferión de muerte a o poeta.
Dentra en yo e fablaré
con a voz tuya, bocharé en luz
labios e brazos e poesía,
esborrata la istoria d'a mía vida
serás tu l'alba d'a nineza,
no faré res sino ye aimar-te.

Ya prebé de fer aquí
toz os míos viaches
(as mías naus desfeitas en as plachas),
ta res luité en totas as guerras,
güella feridas que no capen en ista alma,
prene o silenzio albandonato,
en farás nau que tu bandeas.

A la fin d'os míos días
dentras en yo, agafas a cansera,
en fas luz nueva e os tres zielos
quedan achuntatos,
s'eterniza una trobada.

Agafas asclas e zenisas d'o mío árbol,
bien sapes que me cremé a pelleta
en tota flama, que tota astral
s'adentró en a mía vida.

Agora en yo tu dentras
e ya o miraglo brila,
nos güellamos:
imples o veire avueitato.

© Chuan Chusé Bielsa


- Versión en castellano:

Y AHORA MI VIDA ES TUYA

Y ahora mi vida es tuya
y de paz intacta,
ahora es necesario que me vivas,
entra en mí como en el sueño
de quien te ama, yo en tu noche
abandonado.

Y ahora, después
del hundimiento de este tú,
toma las riendas de estos ojos
ya cerrados,
tanta aspereza de esta tierra
hirió de muerte al poeta.
Entra en mí y hablaré
con tu voz, moveré en luz
labios y brazos y poesía,
borrada la historia de mi vida
tú serás alba de infancia,
no haré nada sino amarte.

Ya intenté hacer aquí
todos mis viajes
(mis naves deshechas en las playas),
para nada luché en todas las guerras,
mira heridas que no caben en esta alma,
toma el silencio abandonado,
de él harás barco seguro.

Y ya al fin de mis días
entras en mí, tomas mi cansancio,
de él haces luz nueva y los tres cielos
quedan juntos,
se eterniza el encuentro.

Tomas astillas y cenizas de mi árbol,
bien sabes que me quemé la piel
en toda llama, que toda hacha
fue en mi vida penetrando.

Ahora en mí tú entras
y ya el milagro brilla,
nos miramos:
llenas el vaso vaciado.

© Chuan Chusé Bielsa

21 de noviembre de 2021

Poema en aragonés: ENTA UN ATRO PAÍS

ENTA UN ATRO PAÍS

Os nuestros mundos aquí
teneban a suya radíz, e sí,
qué inmensa radiz en l'árbol
d'ista tierra.

Agora, me rechiro en o camín
e veigo as restas d'un naufrachio,
asclas sobre o yermo.

Os nuestros mundos teneban o sonriso
d'un nino, confiato,
as carreras yeran familiars,
a tuya cambra yera, como lo sol,
amariella.

Agora, como si veyeses a luz
masiau freda, de cuitiello,
sin poesía, as carreras son unas atras,
son atros os costumbres
e o fablar ye diferén, dizión adiós as parolas
más bonicas, ya yeran viellas, ye verdá,
pero sin as suyas mans
cuánta frior en os cantons
d'a vida e mesmo a o canto d'o fuego.

S'espaldón de raso los paisaches,
aquellos paradisos que yeran
ta yo felizidá zanzera,
yeran os camins tresoros de silenzio,
os campos alentaban poesía,
as caseticas venitas de Belén,
os mons oraban e pintaban o zielo d'azuls.

Agora, veigo purnas ultimas
en o fogaril, güello encara os güellos
de mis pais, tan mayors,
digo encara
parolas que refusan d'ir-se-ne,
remero a aquellos que marchón,
bi serán do los buenos
perén tienen calentor e posiento.

Amoroseo a fin d'o tiempo,
as presenzias que aimo,
tablas d'ista mar,
amoroseo viellos libros,
a la tardada recorro as talayas
con pachinas d'amor allá luen,
os disiertos e os oasis d'a mía vida
abonico se'n van
enta un atro país.

© Chuan Chusé Bielsa


- Versión en castellano:

HACIA OTRO PAÍS

Nuestros mundos aquí
tenían su raíz, y sí,
qué inmensa raíz en el árbol
de esta tierra.

Ahora, vuelvo la cabeza en el camino
y veo los restos de un naufragio,
astillas sobre el yermo.

Nuestros mundos tenían la sonrisa
de un niño, confiado,
las calles eran familiares,
tu habitación era, como el sol,
amarilla.

Ahora, como si vieses la luz
demasiado fría, de cuchillo,
sin poesía, las calles son otras,
son otras las costumbres
y el hablar es diferente, dijeron adiós las palabras
más bonicas, ya eran viejas, es verdad,
pero sin sus manos
qué frío en los rincones
de la vida e incluso junto al fuego.

Se derrumbaron por completo los paisajes,
aquellos paraísos que eran
para mí felicidad entera,
eran los caminos tesoros de silencio,
los campos respiraban poesía,
las caseticas venidas de Belén,
los montes oraban y pintaban el cielo de azules.

Ahora, últimas pavesas
contemplo en el hogar, miro todavía los ojos
de mis padres, tan mayores,
digo todavía
palabras que no quieren morir,
recuerdo a aquellos que se fueron,
estarán donde los buenos
tienen siempre calor y aposento.

Acaricio el fin del tiempo,
las presencias que amo,
tablas de este mar,
acaricio viejos libros,
al atardecer recorro las atalayas
con páginas de amor allá lejos,
los desiertos y oasis de mi vida
lentamente se van
hacia otro país.

© Chuan Chusé Bielsa

12 de noviembre de 2021

Poema en aragonés: VEYER CON OS TUYOS GÜELLOS

VEYER CON OS TUYOS GÜELLOS

Veyer con os tuyos güellos
ye escoscatos veyer os mundos
dillá d'engaños.

Ta o que canso
torna d'o camín
da-le güellos
alzatos baxo los ibiernos.

Ta o que espullato
te güella
da-le os tuyos vestitos de colors,
da-le o tuyo goyo, da-le os veranos
d'o nino enamorato,
da-le as tuyas ninetas.

Ta o que ye muerto
e no tien más años
da-le a tuya eternidá, da-le
a tuya alba, da-le lo unico
que nos pertenexe
e ye o tuyo amor.

Ta o que conoxió a dolor
dica cremar-se, dica chelar-se,
dica no veyer cosa,
da-le as tuyas güelladas como sol
que nunca no s'amorta, ubre
en nusatros o miraglo, ixa luz
que i plantés,
ixa luz que ye vida
e nos da ixos güellos tuyos.

© Chuan Chusé Bielsa


- Versión en castellano:

VER CON TUS OJOS

Ver con tus ojos
es limpios ver los mundos
más allá de engaños.

Para el que cansado
vuelve del camino
dale ojos
guardados bajo los inviernos.

Para el que desnudo
te mira
dale tus vestidos de colores,
dale tu gozo, dale los veranos
del niño enamorado,
dale tus pupilas.

Para el que está muerto
y ya no tiene años
dale eternidad, dale
esa alba tuya, dale lo único
que nos pertenece
y es tu amor.

Para el que conoció el dolor
hasta quemarse, hasta helarse,
hasta no ver nada,
dale tus miradas como sol
que nunca muere, abre
en nosotros el milagro, esa luz
que plantaste,
esa luz que es vida
y nos da tus ojos.

© Chuan Chusé Bielsa

3 de noviembre de 2021

E QUÉ MILLOR QUE ISTA LENGUA

Zaguera luz
Foto: Chuan Chusé Bielsa

E QUÉ MILLOR QUE ISTA LENGUA

E qué millor que
ista lengua
ta escribir difuera d'o mundo.

Podez clamar-la como queraz,
podez dizir mesmo
que no ye aragonés.

Pero ista lengua que leyez
ye a mía lengua,
me'n enamoré de mesache
e aquí me tenez encara,
escribindo con as parolas suyas,
a o canto d'o suyo fogaril, fendo danze
con os ritmos d'a libertá,
fidel a aquel amor.

E qué millor
ta evitar a maldá que en iste mundo
crexe a cada inte que ista lengua mía,
e qué millor
ta salir-me-ne de tanta dolor
como crexe en a mentira,
e qué millor ta puyar
como paxaro enta l'árbol
d'o corazón
que ista lengua mía,
e no quiero que tienga ni dica
nombre, e prefiero mesmo
que no crexca en ixe mundo putrefauto,
cosa me se da si os míos versos
fan niedo sólo aquí en o peito.

Yo canto como libre au en o zielo
e canto solo e sólo
ta la mía aimada, si güellaz
as feridas que cubren tota l'alma
e a pelleta d'os míos días,
replecarez de qué fablo, tanta
dolor acubillo afuera, adentro,
que ya soi veire pleno de Silenzio
e soi güesos ta ista Tierra
e cosa aquí no aspero
sino ye remerar amors en alto
dillá d'iste universo, a mía chera
zenisa ye en o chelo.

E qué lengua millor, millor que ista
ta fuyir ya d'iste chuego,
ta no tornar-bi nunca, ta fer
o posible e o imposible
ta no veyer más istos infiernos,
qué lengua millor que ista,
viva, viva, perén viva,
ta ir-me-ne luen, luen, ta do yo quiero,
ta do lo mío amor abita.

© Chuan Chusé Bielsa


- Versión en castellano:

Y QUÉ LENGUA MEJOR QUE ESTA

Y qué mejor que
esta lengua
para escribir fuera del mundo.

Podéis llamarla como queráis,
podéis decir incluso
que no es aragonés.

Pero esta lengua que leéis
es mi lengua,
de ella me enamoré cuando muchacho
y aquí estoy todavía,
escribiendo con palabras suyas,
junto a su hogar, danzando
con los ritmos de la libertad,
fiel a aquel amor.

Y qué mejor
para evitar la maldad que en este mundo
crece a cada instante que esta lengua mía,
y qué mejor
para salir de este dolor
que crece en la mentira,
y qué mejor para subir
como pájaro al árbol
del corazón
que esta lengua mía,
y no quiero que tenga ni hasta nombre
e incluso prefiero
que no crezca en mundos putrefactos,
nada importa si los versos
sólo en el pecho anidan.

Canto como libre ave en el cielo
y canto solo y sólo
para mi amada, si miráis
las heridas que cubren toda el alma
y la piel de mis días,
comprenderéis de qué hablo, tanto
dolor acojo afuera, adentro,
que ya soy vaso lleno de Silencio
y huesos soy para esta Tierra
y nada aquí ya espero
sino es recordar amores en lo alto
más allá de este universo, mi hoguera
ceniza es en el hielo.

Y qué lengua mejor, mejor que esta
para huir ya de este juego
y no volver ya nunca, hacer
lo posible y lo imposible
para no regresar a estos infiernos,
qué lengua mejor que esta,
viva, viva, siempre viva,
para irme lejos, lejos, allá donde deseo,
donde mi amor habita.

© Chuan Chusé Bielsa