2 de mayo de 2020

Gata libre d'os campos, poema en aragonés

Gata viella en a balseta
Foto: Chuan Chusé Bielsa

GATA LIBRE D'OS CAMPOS

Te criés por os amarillencos
trigazals, e ya yera verano.

Pasón os días e plegó
lo tiempo d'a cullita, as maquinas
como monstros avanzaban...

T'agafé d'entre as espigas maduras,
a tu e a la tuya chermaneta chameluca.

¿Cuántas añadas son pasatas?

¿Cuántas añadas m'has acompañato
por a vida?

Tenebas a color
d'os trigos ya segatos,
(agora ye más pansa
ixa color, porque tot
cambea con o tiempo).

¡Cuántas añadas petenando
por istos camins de Piagordo,
do a tierra se fa zielo!

¡Cuánta libertá, amor!

Porque perén
libre viviés por istos campos
que idolatro,
perditos e salvaches.

¡Cuántas añadas chuntos,
prenendo lo sol d'as tardadas
en una falsa cara os yermos!,

¡cuántas añadas aparando a calentor
d'o fogaril en días de plevidas,
aireras u cheladas!

Recuerdo,
yéranos a l'amor d'o fuego,
encara bi yeras con a tuya chermana,
ixa que un día no tornó
e te dexó soleta,
me feba grazia lo que fébaz en a cadiera
as dos chuntetas: cuan tu güellabas enta aquí,
enta aquí ella güellaba a o mesmo tiempo,
cuan ella güellaba enta allá,
enta allá tu chirabas a capeza.

Yo sonrisaba.

Gata libre d'os campos,
cuan yo me'n iba a La Filada,
ixa varella
do lo silenzio ye sagrato,
con yo venibas e allá que te i quedabas
solenca, por semanas;

yo ta cutio i vivirba.

Te tresbatiés un día
e ya no amanexebas. Bel día
acudiba con minchar
dende o lugar, os campos
yeran solitarios (bi eba
cuarantena)
e nunca no bi yeras.

Pasón semanas e semanas
sin veyer-te.
yera trista
ista primavera.

Pero torno güe
en a casa d'os campos
e aquí bi yes de nuevas,
en o chardín salvache, arrodiata
por rezos de paxaros.

Tot se va amortando e tu remanes
vivindo en libertá.

Yo aprendo de tu.

Zarro los güellos;
un aire pasa amorosiando.

© Chuan Chusé Bielsa

Gata viella en a natura
Foto: Chuan Chusé Bielsa